pala (паля)

῾placek, podpłomyk pieczony bezpośrednio na płycie kuchennej᾿:jedno pala, abo maṷe palatko, a duże palat napeczy można SF36 2.῾placki ziemniaczane᾿: pal´ata komperjanы pekły na łystkach kapuścianыch, adzymkы PM15, zdr. palatko

  • adzymka ῾placek z ziemniaków pieczony w piecu chlebowym na listkach z kapusty, podpłomyk᾿: adzymkы w pecu sia pekṷo, na łystkach s kapustы PM15
  • palatko zdr. do pala 

Pala to tradycyjna potrawa na święto, które u Łemków nosi nazwę Rusala, a szerzej znane jako Zielone Świątki. Współcześnie, podobnie jak kiedyś, jest to nie tylko święto wiosny, ale w głównej mierze święto pasterzy, którzy po raz pierwszy wyganiali bydło na pastwiska. Tam z kolei palono ogniska, na których smażono tradycyjną wiosenną jajecznicę, śpiewano i bawiono się do rana. W tym dniu jajka były bardzo ważnym elementem, zapewne dlatego, iż wierzono, że są cudownym środkiem przeciwko czarom i złym mocom. W domu goszczono wszystkich smażonym „łemkowskim omletem”, zaś specjalnie dla pasterzy pieczono nieco inne pala, przypominające pogórzańskie prołzioki. Z czym go jadano pięknie obrazuje tradycyjna łemkowska pieśń, zapisana przez prof. R. Reinfussa podczas jego badań na terenach Beskidu Niskiego w II połowie XX wieku, pt. Rusala:

Rusala, Rusala, wpekli mama pala

A na pala syra, żebym była szczyra

Rusala, Rusala, wpekli mama pala

A na pala masla, żebym była krasna

Rusala, Rusala, wpekli mama pala

Koło pala hornia, daj Boże zdorołla

PALA a la omlet

Składniki:

*3 jajka

*mąka

*sól

*0,5l mleko

Jajka wymieszać mątewką z mlekiem, dodając mąki do konsystencji gęstej śmietany. Na koniec doprawiamy solą, wlewamy wszystko na gorącą patelnię i smażymy jak omlet. Wiosenną porą możemy poeksperymentować z różnymi świeżymi ziołami, np. szczypiorkiem lub gwiazdnicą, dodając pokrojone do ciasta.

PALA a la prołziaki

Składniki:

*0,5 l kwaśnego mleka

*mąka

*sól

*1 łyżeczka sody oczyszczonej (w mowie Łemków i Pogórzan soda to prołza) Wszystko dokładnie mieszamy dodając mąki tyle, ile przyjmie (konsystencja ciasta na pierogi). Wyrobione ciasto wałkujemy na stolnicy, wykrawamy najczęściej kwadraty i pieczemy na rozgrzanej blasze lub w piekarniku czy też na mocno rozgrzanej patelni

http://civitasnostra.pl/projekty/centrum-turystyki-zielonej/