῾święto Wniebowzięcia Marii Panny (28 sierpnia)᾿: na [perszu] Matku Biżu budeme maty nowy choruhṷy, to na Uspeń:a bude w serpny SF36, zob. Druha Matka Biża
- humiłkы ῾rodzaj potrawy z sera᾿: humiṷkы to zo sыra robysz takoho suchoho, mjatu sia tam wysuszыṷo, wymiszaṷo z jajcom, posołyṷo sia i daṷo do brandury, żeby sia zapekṷo tak kucicia. To na perszu Matku Biżu robyły. SF36
- Matir Boża ῾Matka Boska᾿: bo to pereważni do Matery Bożoj sia śpiwaṷo piśniu „Wsepitaja Maty” ED24, zdr. Matinka Boża
- matkobiżanыj pist ῾post przed Wniebowzięciem NMP᾿: matkobiżanыj pist to w serpny jest, jak maje byty Persza Matka Biża SF36
- Tretia Matka Biża ῾święto Pokrowy Najświętszej Marii Panny (14 października)᾿
- Uspennia zob.Persza Matka Biża
Latem i wczesną jesienią ciężką pracę w polu przerywało jedno z 12 głównych świąt Uspennia Preświatoji Bohorodyci, Beskidzie Niskim powszechnie znane jako Persza Matka Biża. Jest to odpowiednik łacińskiego święta Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, pospolicie nazywane świętem Matki Boskiej Zielnej. Jak sama nazwa sugeruje, to jedno z pierwszych świąt maryjnych w letnio-jesiennym okresie. Świętuje się je 28 sierpnia, wg kalendarza juliańskiego, a poprzedza dwutygodniowy post zwany matkobiżanym postom.
Kiedyś, jak i współcześnie, tego dnia święci się w cerkwiach bukiety ziół oraz kwiatów. Wg niektórych mieszkańców Łosia i Bielanki miały one zapewnić nie tylko bogate zbiory „potrawu”, ale też urodzajne zboża. Używano ich także, podobnie jak w tradycji rzymskokatolickiej, do leczenia ludzi, zwierząt i odczyniania uroków. Co więcej, w większości jeszcze wsiach zachował się zwyczaj palenia ze święconego bukietu ziół w piecu, gdy panowała silna nawałnica bądź burza. Do dzisiaj niektóre Łemkinie trzymają je pod poduszką, by cały czas je chroniły i pomagały. W Bielance żywa jest również tradycja przygotowywania serowych humiłek, którymi częstowano gości. tego dnia